TARİHÇİNİN NOT DEFTERİ
Köşe Yazarı
TARİHÇİNİN NOT DEFTERİ
 

MEŞİN YUVARLAĞIN İZİNDE İLK TÜRK FUTBOL TAKIMI: “BLACK STOCKİNGS FC/SİYAH ÇORAPLILAR FUTBOL KULÜBÜ”

Futbolun tarihi geçmişi hakkında çeşitli iddialar olsa da bu spor dalının dünyaya yayılması XIX. yüzyılın ikinci yarısında olmuştur. İngiltere üzerinden bütün dünyaya yayılan futbol Osmanlı’nın son döneminde Sultan II. Abdülhamid zamanında Rumlar ve Levantenler arasında oldukça yaygın bir spor dalıydı. Rumlar, İstanbul ve İzmir gibi şehirlerde birçok farklı kulüp kurarak sportif faaliyetlerine devam etmişlerdi. İlk Türk futbol takımının kurulması da yine Osmanlı’nın son döneminde Sultan II. Abdülhamid zamanında oldu.             İlk Türk futbol takımı olan Black Stockings FC namıdiğer “Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü” ilk Türk futbolcusu ve futbol hakemi olarak kabul edilen Fuat Hüsnü (Kayacan), Reşat Danyal, Mehmet Ali ve Tahsin Nihat Beyler tarafından 1901 yılının sonbaharında İstanbul/Kadıköy’de kuruldu. Bazı kaynaklarda takımın 1899 yılında kurulduğu bilgisi varsa da bu gerçeği yansıtmamaktadır. Nitekim Fuat Hüsnü Bey’in 1923 yılında Spor Âlemi Mecmuası için kaleme aldığı yazıda kulübün kuruluş tarihi 1901 yılıdır. Kurucularının bir kısmı daha sonra Fenerbahçe’nin kuruluşunda yer alması nedeniyle Fenerbahçe SK, tarihi kökenini Black Stockings FC’ye dayandırmaktadır. Takımın futbolcuları arasında Fuat Hüsnü Bey ile birlikte Sinekemanî Nuri (Duyguer) Bey, Mehmet Ali Bey, Neşet Bey, Hafız Mustafa Efendi, Arapzade Emcet Bey, Topçu Zabit Cevdet Bey, Konstantin Efendi, Daniş Bey, Şevki Bey gibi isimler de vardı. Takım oldukça zor şartlarda kurulmuştu. Takım göğüs kısmının önü ve yakası ile birlikte kollarının ucuz beyaz renkte geri kalan kısmı kırmızı renkte olan bir yün gömlekli forma giymekteydi. Forma yünlü kumaştan üretilmiş olup takımın giydiği şort beyaz, çoraplar ise siyah renkti. Takım ismini bu siyah renkli çoraptan almaktaydı. Black Stockings (Siyah Çoraplılar) Takımı Oyuncuları   İlk maçını kurulduktan yaklaşık iki ay sonra bir Rum takımına karşı yaptı. 26 Ekim 1901 tarihinde Kadıköy’de bulunan Papazın Çayırı mevkiinde gerçekleşen maçı Siyah Çoraplılar, 5-1 kaybetti. Takımın tek golünü atan futbolcu “Bobby” lakaplı Fuat Hüsnü Bey’di. Siyah Çoraplılar’ın kaderi bu maç sonrasında değişti.  Sultan II. Abdülhamid, İngilizlerin futbol takımları üzerinden istihbarat faaliyetlerinde bulunduğunu düşünüyordu. Bu nedenle futbol takımları ve futbol maçları padişahın hafiyeleri tarafından yakından takip ediliyordu.  Black Stockings FC’nin sportif faaliyetleri bu noktada tehlikeli görülmüş ve kulüp kurulduktan çok kısa bir süre sonra dağıtılmıştı. Kulübün dağıtılmasının nedenleri arasında kulübün Veliaht Reşat Bey’in himayesinde olmasının da etkisi vardı. Kulübün kapatılma gerekçeleri arasında padişaha karşı bir darbe planladığı ve bu amaçla teşkilatlandığı iddiası da vardı. Kulüp kapatıldıktan sonra kurucuları ve oyuncuları arasında yer alan Reşat Danyal Bey önce tutuklandı sonra Tahran’a sürgün edildi. Fuat Hüsnü Bey ise askeri mahkemede yargılandı. Bu olayın ardından ilk Türk futbol kulübü olan Black Stockings FC’nin (Siyah Çoraplılar) hikayesi son bulsa da Fuat Hüsnü Bey sportif faaliyetlerine devam etti. Oynadığı takımlarda dikkat çekmemek adına “Bobby” lakabını kullandı. Sırasıyla Cadi-Keuy FC, Moda FC gibi Rum ve İngiliz takımlarında oynadı. Sonrasında Galatasaray’a transfer oldu. Futbolu bıraktıktan sonra Fenerbahçe’de teknik direktörlük yaptı, Fenerbahçe ve Galatasaray’da idari görevlerde bulundu. Fuat Hüsnü Kayacan’ın kapsamlı hayat hikayesini farklı yönleriyle bir sonraki yazımızda ele alacağız. Selam ve muhabbetle… Black Stockings FC (Siyah Çoraplılar) Takımı Oyuncuları Sinekamani Nuri Bey ve Fuat Hüsnü Kayacan   KAYNAKÇA Mehmet Şenol, Gayriresmi Futbol Tarihi, Mundi Yayınları, İstanbul 2020. Mehmet Yüce, Osmanlı Melekleri Futbol Tarihimizin Kadim Devreleri / Türkiye Futbol Tarihi, Cilt: I, İletişim Yayınları, İstanbul 2019.  Türk Futbol Tarihi 1904-1991, Cilt: I-II, Türkiye Futbol Federasyonu Yayınları, İstanbul 1992. Akşam Gazetesi, 20 Mart 1932 Pazar, s. 6. Milliyet Gazetesi, 19 Mayıs 1956 Cumartesi, s. 3.
Ekleme Tarihi: 14 Eylül 2022 - Çarşamba

MEŞİN YUVARLAĞIN İZİNDE İLK TÜRK FUTBOL TAKIMI: “BLACK STOCKİNGS FC/SİYAH ÇORAPLILAR FUTBOL KULÜBÜ”

Futbolun tarihi geçmişi hakkında çeşitli iddialar olsa da bu spor dalının dünyaya yayılması XIX. yüzyılın ikinci yarısında olmuştur. İngiltere üzerinden bütün dünyaya yayılan futbol Osmanlı’nın son döneminde Sultan II. Abdülhamid zamanında Rumlar ve Levantenler arasında oldukça yaygın bir spor dalıydı. Rumlar, İstanbul ve İzmir gibi şehirlerde birçok farklı kulüp kurarak sportif faaliyetlerine devam etmişlerdi. İlk Türk futbol takımının kurulması da yine Osmanlı’nın son döneminde Sultan II. Abdülhamid zamanında oldu.

            İlk Türk futbol takımı olan Black Stockings FC namıdiğer “Siyah Çoraplılar Futbol Kulübü” ilk Türk futbolcusu ve futbol hakemi olarak kabul edilen Fuat Hüsnü (Kayacan), Reşat Danyal, Mehmet Ali ve Tahsin Nihat Beyler tarafından 1901 yılının sonbaharında İstanbul/Kadıköy’de kuruldu. Bazı kaynaklarda takımın 1899 yılında kurulduğu bilgisi varsa da bu gerçeği yansıtmamaktadır. Nitekim Fuat Hüsnü Bey’in 1923 yılında Spor Âlemi Mecmuası için kaleme aldığı yazıda kulübün kuruluş tarihi 1901 yılıdır. Kurucularının bir kısmı daha sonra Fenerbahçe’nin kuruluşunda yer alması nedeniyle Fenerbahçe SK, tarihi kökenini Black Stockings FC’ye dayandırmaktadır. Takımın futbolcuları arasında Fuat Hüsnü Bey ile birlikte Sinekemanî Nuri (Duyguer) Bey, Mehmet Ali Bey, Neşet Bey, Hafız Mustafa Efendi, Arapzade Emcet Bey, Topçu Zabit Cevdet Bey, Konstantin Efendi, Daniş Bey, Şevki Bey gibi isimler de vardı. Takım oldukça zor şartlarda kurulmuştu. Takım göğüs kısmının önü ve yakası ile birlikte kollarının ucuz beyaz renkte geri kalan kısmı kırmızı renkte olan bir yün gömlekli forma giymekteydi. Forma yünlü kumaştan üretilmiş olup takımın giydiği şort beyaz, çoraplar ise siyah renkti. Takım ismini bu siyah renkli çoraptan almaktaydı.

Black Stockings (Siyah Çoraplılar) Takımı Oyuncuları

 

İlk maçını kurulduktan yaklaşık iki ay sonra bir Rum takımına karşı yaptı. 26 Ekim 1901 tarihinde Kadıköy’de bulunan Papazın Çayırı mevkiinde gerçekleşen maçı Siyah Çoraplılar, 5-1 kaybetti. Takımın tek golünü atan futbolcu “Bobby” lakaplı Fuat Hüsnü Bey’di. Siyah Çoraplılar’ın kaderi bu maç sonrasında değişti.  Sultan II. Abdülhamid, İngilizlerin futbol takımları üzerinden istihbarat faaliyetlerinde bulunduğunu düşünüyordu. Bu nedenle futbol takımları ve futbol maçları padişahın hafiyeleri tarafından yakından takip ediliyordu.  Black Stockings FC’nin sportif faaliyetleri bu noktada tehlikeli görülmüş ve kulüp kurulduktan çok kısa bir süre sonra dağıtılmıştı. Kulübün dağıtılmasının nedenleri arasında kulübün Veliaht Reşat Bey’in himayesinde olmasının da etkisi vardı. Kulübün kapatılma gerekçeleri arasında padişaha karşı bir darbe planladığı ve bu amaçla teşkilatlandığı iddiası da vardı.

Kulüp kapatıldıktan sonra kurucuları ve oyuncuları arasında yer alan Reşat Danyal Bey önce tutuklandı sonra Tahran’a sürgün edildi. Fuat Hüsnü Bey ise askeri mahkemede yargılandı. Bu olayın ardından ilk Türk futbol kulübü olan Black Stockings FC’nin (Siyah Çoraplılar) hikayesi son bulsa da Fuat Hüsnü Bey sportif faaliyetlerine devam etti. Oynadığı takımlarda dikkat çekmemek adına “Bobby” lakabını kullandı. Sırasıyla Cadi-Keuy FC, Moda FC gibi Rum ve İngiliz takımlarında oynadı. Sonrasında Galatasaray’a transfer oldu. Futbolu bıraktıktan sonra Fenerbahçe’de teknik direktörlük yaptı, Fenerbahçe ve Galatasaray’da idari görevlerde bulundu. Fuat Hüsnü Kayacan’ın kapsamlı hayat hikayesini farklı yönleriyle bir sonraki yazımızda ele alacağız. Selam ve muhabbetle…

Black Stockings FC (Siyah Çoraplılar) Takımı Oyuncuları Sinekamani Nuri Bey ve Fuat Hüsnü Kayacan

 

KAYNAKÇA

Mehmet Şenol, Gayriresmi Futbol Tarihi, Mundi Yayınları, İstanbul 2020.

Mehmet Yüce, Osmanlı Melekleri Futbol Tarihimizin Kadim Devreleri / Türkiye Futbol Tarihi, Cilt: I, İletişim Yayınları, İstanbul 2019. 

Türk Futbol Tarihi 1904-1991, Cilt: I-II, Türkiye Futbol Federasyonu Yayınları, İstanbul 1992.

Akşam Gazetesi, 20 Mart 1932 Pazar, s. 6.

Milliyet Gazetesi, 19 Mayıs 1956 Cumartesi, s. 3.

Yazıya ifade bırak !
Okuyucu Yorumları (0)

Yorumunuz başarıyla alındı, inceleme ardından en kısa sürede yayına alınacaktır.

Yorum yazarak Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve gebzehurses.com sitesine yaptığınız yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan tüm yorumlardan site yönetimi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Sitemizden en iyi şekilde faydalanabilmeniz için çerezler kullanılmaktadır, sitemizi kullanarak çerezleri kabul etmiş saylırsınız.