Şerh kelime anlamı olarak açmak, ayırmak anlamı taşımaktadır. Kelime olarak bir şeye şerh koymak o şey hakkında açıklamada bulunmak anlamını taşımaktadır, uyarıcı bir not niteliğindedir. Bu işlem tapu üzerinde de geçerli olup belli kurallar dâhilinde tapudan şerh kaldırılabilir. Gayrimenkulün tapu kütüğündeki sayfasında bulunan şerh sütununa herhangi bir ibarenin yazılmasına "Şerh Koymak" denir.
Şerh bir alacak hakkı karşılığında konulabilir. Alacak hakkının korunması amacıyla tapu kütüğüne işlenmiş bir şerh ibaresi tapu sahibinin mülkiyet hakkını kısıtlar. Satışa engel teşkil etmeyen şerh türleri de bulunmaktadır fakat tapu devri gerçekleşmesi durumunda dahi hak sahibinin hakkı kaybolmaz tapuyu devir alan üçüncü kişi şerh gerekçesinden sorumludur ve mülkiyet hakkı kısıtlıdır.
Tapuya şerh koymak taşınmaz malın sahibinin hak sahipliğinin kısıtlanması için konulan uyarı niteliğindeki bir uygulamadır. Tapu kütüğünün şerhler bölümünde işlenen bu uygulama taşınmazı satın almak isteyen kişilere sınırlı kullanım hakkı olduğunu da göstermektedir. Bunlar dışında tapu üzerine farklı niteliklerde şerhler konulabilir.
Şerhin türüne göre kişiler değişkenlik gösterebilir ama kısaca özetlemek gerekirse tapu sahibinin borçlu olduğu özel ve tüzel kişiler kurumlar şerh koyabilirler,
Evlilik sonrası edinilmiş mülkler ile ilgili eşler Aile Konutu Şerhi koyabilirler,
Dava durumunda mal kaçırılma vakası ile karşılaşılmaması adına mahkeme kararı ile borç kesinleşmiş olmamasına karşın davacı ihtiyati tedbir şerhi koydurabilir,
Kiracılı bir mülkte mülk sahibi kiracının haklarının korunmasına ilişkin kira şerhi koyabilir,
Kat karşılığı sözleşmesi yapılmış bir arsa üzerine müteahhit sözleşme süresini kapsayacak şekilde sözleşmesi aracılığı ile şerh koyabilir.
Tapu kütüğünde şerhler arasında satılamaz şerhi de yer almaktadır. Bu şerhin uygulanmasının amacı söz konusu olan taşınmazın başkasına devrinin yasaklanmasıdır.
Taşınmaz bir malın hak sahipliğinin kısıtlanması olarak tapu şerhi karşımıza çıkmaktadır. Tapuya konulan şerhin kaldırılabilmesi için şerhi koyan kişilerin onay vermesi gerekmektedir. Türk Medeni Kanunun 683. maddesine göre malike tanınmış yetkileri kısıtlayıcı sonuç doğuracak biçimde tapu kütüğüne şerh düşülememektedir. Bu şekilde şerh konulması durumunda ise şerhin kaldırılması yine mümkündür. Fakat bu durumlarda şerhin kaldırılması için taraflardan birinin dava açması gerekmektedir.
Peki, tapuda şerh varsa satış yapılabilir mi? Bu sorunun cevabı tamamı ile konulan şerhe bağlıdır. Borç ya da ipotekten dolayı olması durumunda borcun ödendiğinde ya da devredilmesi ile birlikte tapu satışı yapılır. Aile şerhi olduğunda veya satılamaz açıklaması bulunduğunda devri ya da satışı kesinlikle gerçekleştirilemez.