Şehirlerde insan yoğunluğunun doğal bir sonucu olarak trafik keşmekeşi yaşandığı gibi bir de hiç bitmeyen otopark sorunu var. Site ve apartmanların çoğunda otopark kullanım ve paylaşımına ilişkin düzenleme olmadığı için erken gelen arabasını park ederken, diğerleri park yeri bulamıyor. Bu da pek çok sorunu beraberinde getiriyor. Biz de bugün bu konu ile ilgili merak edilen sorulara yanıt arayacağız.
Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre otoparklar, ortak alan olarak ifade ediliyor. Kat malikleri bütün ortak yerlere, ‘arsa payları oranında’ ortak mülkiyet hükümlerine göre malik olmaktadır. Bu hakkın otoparklardaki ölçüsü, aksine sözleşme olmadıkça, her kat malikine ait arsa payı ile oranlıdır. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, her binanın bir yönetim planı olmak zorunda. Yönetim planı, bütün kat maliklerini bağlayan bir sözleşme hükmündedir. Otoparkların nasıl paylaşılacağı da bu planda belirlenmektedir. Binada daire sayısı kadar otopark alanı varsa hangi alanı hangi dairenin kullanacağı bu planda belirleniyor.
Yönetim planında belirlenen yerler de zaman zaman tartışma konusu olsa da asıl tartışmalar, sitede daire sayısı kadar otopark alanı yoksa ya da otoparklar dairelere ayrı ayrı tahsis edilmemişse başlıyor. Bu konuda yöneticinin hakkaniyetli bir kullanım yöntemi belirlemesi gerekiyor. Bunun için genel kurulda ortak bir karar alınarak sorun çözülebilir.
Peki, otopark kullanmayan kat maliki aidattan indirim isteyebilir mi? Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20’nci madde hükmü gereğince; kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerindeki kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz.
Misafirler otoparkı kullanabilir mi? Eğer yönetim planında bu yönde bir madde varsa misafir araçları otoparka kabul edilebilir. Ancak yasaklanıyorsa, misafir aracı da giremez.
Birden Fazla Aracı Olanlar ne yapacak? Eğer daire sahibinin arsa payı oranında birden fazla araçlık otopark yeri varsa diğer site sakinleri bu kullanıma engel olamaz. Ancak binada yeteri kadar otopark alanı olmadığında bir otopark yeri tahsisli olup ikinci aracı olanlar için yönetim planında alınmış karar devreye girer. Bazı binalarda ikinci araçların otoparka girişi engelleniyor. Eğer yeterli otopark alanı varsa, otoparka girişe müsaade edilebiliyor. Ayrıca sitede park etmeye uygun bir yer varsa ve park edilmesi yasaklanmamışsa, trafiği aksatmayacak şekilde site içindeki yol kenarına park etmek üzere aracın siteye girişine izin verilmek zorunda.
Yeni otopark yönetmeliği: Yönetmeliğe göre, yeni inşa edilecek binalarda ‘her daireye bir otopark’ zorunluluğu bulunmuyor. Bunu yerine dairelerin metrekaresine göre otopark şartı getirildi. Buna göre, 80 metrekareden küçük her 3 daire için en az 1 otopark, 80 ile 120 metrekare arasındaki her 2 daire için en az 1 otopark, 120 ile 180 metrekare arasındaki her daire için en az 1 otopark ve 180 metrekare üzeri her daire için 2 adet otopark yeri ayrılması hükmü getirildi. Dükkân, mağaza ve banka gibi fonksiyonlarda her 40 metrekare için 1 adet olarak, büro binalarında her 50 metrekare için 1 adet zorunluluğu var.